Tarihin değiştiği yere gezi: HALEPLİBAHÇE MOZAİK MÜZESİ

 Oya Kamacıoğlu

Haleplibahçe, Urfa’da Roma dönemi zenginlerinin mozaiklerle bezenmiş saraylarının bulunduğu bir alanmış. Müze de bu alanda “in situ” olarak yani bu saraylardan birinin bulunduğu yerde kurulmuş. Bu sarayda bulunan “Avlanan Amazonlar” mozaiğinden dolayı saraya “Amazonlar Villası” da deniyor. Simetrik iki iç avlu arasında dikdörtgen şeklinde büyük bir salonun etrafına dizili odalardan oluşuyor. Müze, 6 bin metrekare genişliğinde, 82 m. çapında, kolonsuz bir yapı. Bu büyüklükte ve böyle kolonsuz oluşuyla Türkiye’nin en büyük salon müzesiymiş. Mozaiklerin üstünde cam yollarla dolaşılıyor.

Gerçek saray kalıntısında mozaikler oda oda görülüyor. Hemen hemen  her odanın zemini çok güzel ve çok sanatlı mozaiklerle bezenmiş. Bazıları olduğu gibi kalmış ama ne yazık ki çoğu harap olmuş. Mozaiklerde kullanılan taşlar Fırat nehrinin orijinal taşlarıymış. Bu güzel renkli taşlar, 4 milimetre kare boyutunda kesilerek mozaik resimler oluşturulmuş. Dünyanın en kıymetli mozaiklerinin başında geliyormuş. 

 Müze duvarlarında bu mozaiklerin gerçek hali resmedilerek bozulmuş olanlarının da anlaşılması sağlanmış.

Mozaiklerin konuları, Yunan ve Roma mitolojisinden alınma. Avlanan Amazon kadınları, Orfeus, Ktisis (villanın koruyucu tanrıçası),  Zebra Götüren Zenci, Akilleus’un Hayatı vb. gibi. Milattan sonra 194 tarihli olduğu bilinen Orfeus mozaiği, vaktiyle yurt dışına kaçırılmış, Dallas Sanat Müzesi’nden yurda getirilmiş. Ayrıca müzede, Süryanice yazılarla süslü Hristiyanlık sonrası konuları işlemiş mozaikler de var.