22 Mayıs 2007

Bizim sitede nazlı, vatanında ise odun!...

Çocukluğumun bir kısmı Rize’de deniz kenarında geçti. O dönemlerde yol yoktu, vasıta azdı. Onun için dağları görememiştim. Ne zamana kadar. Birkaç yıl önce bir Karadeniz turu yapana kadar.
Eşimle birlikte bir tura katıldık ve Karadeniz sahillerinin yeşilliğini doya doya yaşadık.
Ben aslında bu geziyi anlatmaktan çok sizlerle “orman gülü”nü paylaşmak istiyorum.
Daha önce anlatmıştım bir sitede oturduğumuzu.
Birkaç yıl önce sitenin bir çok yerine bir çiçek dikildi. Bazıları yerini beğenmedi, kurudu. Bazıları da çok güzel çiçek açtı. Açelyaya benzeyen bir bitkiydi bu dikilen.
Sordum adını “Orman Gülü” dediler. Demek bazı orman gülleri bizim buraları beğenmedi diye düşündüm. Öyle ya. Seni ormandan alsınlar, getirsinler, bir yerlere diksinler. Burada yaşa desinler. Hiç bir şey sormadan. Sen de gel bu şehirde yaşa. Kolay mı?
Rize’yi geçtik. Sahilden ayrıldık, Çamlıhemşin’e doğru tırmanıyoruz. İki yanımızda bizimle birlikte yükselen orman, yeşilin tüm tonlarını bize sunuyor.
Bazı ağaçlar dikkatimi çekti. Çiçekleri açmıştı ve bana bir yerden tanıdık geliyordu. Eşime gösterdim o da şaşırdı. “Bunlar bizim sitedeki orman güllerine ne kadar benziyor” dedi. Çamlıhemşin’de sordum soruşturdum, onların da orman gülü olduğunu öğrendim.
Orman altı bitki örtüsü "kumar"
Bilgi de verdiler, ormanları hakkında. Kıyıdan yaklaşık 750 m yüksekliğe kadar olan sahada geniş yapraklı kıyı ormanları varmış. Bu bölgede sakallı kızılağaç, kayın, kestane, ıhlamur türleri, gürgen, karaağaç türleri, yabani Trabzon hurması, yabani karayemiş, yabani kiraz, defne, çınar, tesbih ağacı, meşe, dişbudak ve şimşir çok. Bunlardan sakallı kızılağaç ve yabani karayemiş akarsu vadileri boyunca orman üst sınırına kadar çıkarmış.
Bu bölgenin orman altı bitki örtüsü de yörede "kumar" adıyla bilinen ve yakacak odun olarak kullanılan “orman gülü” imiş.
Yani sizin anlayacağınız bizim nadide orman gülü vatanında odun olarak kullanılıyormuş.
Bir başka ilginç bilgi de açelyanın orman gülünün melezlerinden, üretilmiş olması bilgisi.

15 yorum:

Unknown dedi ki...

Rhodendron sp. bu bitkinin latince adı. Balı çok lezzetli ve besleyicidir. Doğal bir antiseptiktir...

Bunlar da benden olsun...

Sevgiler...

Punto dedi ki...

Bilgiler için teşekkür ederim Mahzun Prenses. Anzer balını da bu çiceklere konan arılar yapıyor herhalde.

Sanem dedi ki...

Başlık çok güzel ;) Buranın da bitki örtüsü Karadeniz'i andırıyor bir bakıma, mesela bu Kumar, burda da o kadar benzerleri var ki, yakından bakmalı, acaba aynısı mı?

ERDIL dedi ki...

Humus lu topragi cok sever.Onun icin bulundugu bölge tam yasmina göre.Uzaktan onun bu güzelligine bakilmasini tavsiye ederim bir kac cesidi haric cok zehirli bir bitkidir insan ve hayvanlar icin.
Saygilarla.

Adsız dedi ki...

Burada da annemin Istanbul'da gozunun icine baktigi bitkiler, kaldirimlardan fiskiriyorlar. Hatta orada minyatur sanilan bazilari, evlerin tepelerine kadar yukselip uzuyorlar!

Amerikali'yi Karadeniz'e goturmeden once dusunmek lazim. Ozellikle Dogu tarafi bizim Karadeniz kiyilarimizin herhalde yuz kati kadar buyuk ve yesil. Amma ve lakin! Karadeniz'deki tarihi yapilar, kalintilar, kiliseler yok. :o)

Tayland'da, sokaklarda, her tarafta acmis milyon tane orkideyi hatirladim simdi. :o)

www.elifsavas.com/blog

Adsız dedi ki...

Aman Akın bey, bu bitki Erdil beyin dediği gibi çok zehirli. Anzer balı demişsiniz de onun için söylemeden duramadım. Anzer balı değil deli bal denilen bal bu ağaca konan arıların ürettikleri ki delibalda da rododendronun zehiri olduğundan yiyenleri zehirleyebiliyor.
Bu arada Şile'nin bir köyünde yüksek bir ağaca dönüşmüş bir orman gülü gördüm. Çok iri pembe çiçekleriyle insanı hayrete düşürecek kadar gösterişliydi.
Selam ve sevgiler.

B5 dedi ki...

Kactir yazacagim. Bu yaziyi okuduktan sonra her evden cikisimda sizi anar oldum.
Cunku oturdugumuz yer sehir ici olmasina ragmen cicek ve agaclarla kapli.
Bu cicek ise neredeyse her 10mt de bir var semtimizde. Su an mevsimi sanirim koyu-acik pembe, beyaz, mor renklerde hepsi acmis vaziyette..
Adini ise bilmiyordum. Tesekkürler bilgi icin.

Orman gülü, Kumar, Rhodendron! Tamam.

----------------------
Not: Bu arada yazinizda ilgimi cekti. Merak ettim. Kaki'ye(Persimmon, Diospyros vs..) Trabzon Hurmasi dendigini bilmiyordum. Türkiye'de sadece -HURMA- adi ile satiliyor saniyordum. Cin kökenli ve Japonya da cok gözde olmus bir meyve imis. Trabzonlularin sahip cikmasi hosuma gitti :)

Punto dedi ki...

Sevgili Sanem; Bazen insanı şaşırtan gerçeklerle karşılaşıyoruz. Bizim sitede orman gülünü 4-5 yere diktiler. Pahalı diye çok dikilmedi. Çoğu kurudu. Yerini seven 1-2 orman gülü kaldı. Buna karşılık Rize dağları bunlarla dolu.

Punto dedi ki...

Teşekkür ederim bu bilgi için Sevgili Erdil. Sitede çocuklardan uzakta ama yine de yönetimi ve çalışanları uyaracağım.

Punto dedi ki...

Sevgili Elif; Karadeniz turizm açısından yeni yeni uyanıyor. Tarihi zenginlikler, yeşilin her türü, yaylalar... Turizm zenginliklerimizi pazarlayamadığımız bir gerçek.

Punto dedi ki...

Sevgili Şefika; Haklısın. Bir de deli bal vardı. Sevgili Erdil'in uyarısı üzerine site çalışanlarını da ben uyaracağım.

Punto dedi ki...

Sevgili B5; Trabzon hurması o yörede oldukça ünlüdür. İstanbul'da da Trabzon Hurması yetiştiriliyordu eskiden. Şimdi var mı bilemiyorum.
Orman gülünün zehirli olduğunu bilmiyordum. Sevgili Erdil ve Sevgili Şefika uyardılar. Bu uyarı sizin için de geçerli o zaman.

ERDIL dedi ki...

Aman sakin yapmayin bizim insanimiz anlamaz söker atar o güzelim zaten yasama ortami ile mücadele eden bir harika.Eger dikimi yapilirken dikkat edildigi taktirde her ortamda yasama sansi olabilir.Tek cocuk oyun yerlerinden 200 metre uzakta olsun yeter.Ona sira gelinceye kadar yapragini dökmiyen her yesil fidanin % 90 cok zehirlidir.Örnek olarak sitenizde cit olarak sirali fidanlar onlarin verdigi civi basi minik meyveleri gibi .
Eger dikimi icin bilgi almak isterseniz cani gönülden bilgi vermeye hazirim.
Sitenizde bilhassa bitkiler üzerinde yazmis oldugunuz yapmis oldugunuz arastirmalar icin size tesekkürü borc bilirim.
Saygilarla.

Punto dedi ki...

Sevgili Erdil; Sitemizde 1 yıl başkanlık yaptığım için bitki örtüsünü tanıyorum. Orman gülleri çocukların ilgisini çekmiyor. Hiç bir bitki çocukların ilgisini çekmiyor. Aslında çocukları toplamayı, bir uzmanın onlara bitki örtüsü için bilgi vermesini planladık ama hiç bir veli bu işe yanaşmadı.

B5 dedi ki...

Zehirli oldugunu okumamisim! Iyi oldu, merakimdan daha da yaklasabilirdim. Tesekkürler :)


(Bahsettigimiz hurma agaclari elbette Istanbul'da var. Annem eve almazdi. Ama yatili okuldaki agaclardan hocalarimiz toplar bize yedirirdi...)