29 Mayıs 2008

Korint sütun başlarında “tanıdık bir bitki”!...

İznik müze bahçesinde sergilenen ve yanında hiç bir açıklamanın bulunmadığı Korint Sütun başlığı. Motifler Akantüs bitkisinin yapraklarının aynı.
Okul bahçesinde gördüğümüz Akantus bitkisi. Bir çok kişinin bahçesini süsleyen bu bitkinin kökeni çok eski yıllara gidiyor. Ancak henüz çiçek açmamış halini görüntüledim. Çiçeklerinin açmış halinin çok güzel olduğunu belirtmeye gerek var mı bilemiyorum.
İznik’te müzeyi gezerken bahçede sergilenen Bizans dönemi taşlardan biri ilgimizi çekmişti. Doğru söylemek gerekirse benim değil de eşimin ilgisini çekmişti. Bana bu desenlere kaynak olan bitkiden okul bahçesinde çokça bulunduğunu söylemişti.
Üşenmedim, İstanbul’a döndüğümüzde o bitkinin fotoğraflarını çektim. Henüz çiçekleri açmamıştı.
Bitkinin adı AKANTUS. Çoğunuzun bildiği bir bitki.
Bitkinin kökeni Yunan ve Mısır medeniyetlerine kadar gidiyor. Yaprakları dikenli, desenli ve büyük. Eski medeniyetlerde dikenlerin evleri kötülüklerden ve uğursuzluklardan koruyacağına inanılıyor. Bu nedenle de evlerin etrafına dikiliyor. Akantüs rölyeflerine korint sütun başlıklarında sıkça rastlıyoruz.
Akdeniz ülkelerine has bu bitkinin motiflerini Doğu Beyazıt’taki İsak Paşa Sarayı’nda bile görüyoruz. Sarayın mihrap nişini çevreleyen sivri kemer etrafında akantüs yaprağı motifleri bulunuyor.
Akantüs motifleri günümüze kadar gelmiş. Özellikle mobilyacılıkta akantüs yaprağı modelini ağaç oyma ve kabartmalarında görebilirsiniz.

2 yorum:

Berceste dedi ki...

Çok ilginç bilgiler bunlar Akın amca. Eşinizin dikkati de tebriğe değer! Demek insanlar bitkiyi ekemeseler bile taşlara kazıyarak yakınlarında olmasını istemişler!

Punto dedi ki...

Sevgili Dilek; kime sorsam bu bitkiyi tanımıyor. Bahçeye dikmek için peşindeyim akantüslerin.